Doctor Vasiliadis

© Υπό Δρ Θεοδώρου Ξεν. Βασιλειάδη,  Μαιευτήρα-Γυναικολόγου

Ένα από τα συνήθη τεχνικά μέσα χρήσης και εφαρμογής των υπερήχων στην μαιευτική πράξη για την παρακολούθηση της βιοφυσικής κατάστασης του εμβρύου είναι και η ακουστική παρακολούθηση του ρυθμού και της συχνότητας των παλμών της καρδιάς του εμβρύου με την χρήση μιας συσκευής που μετατρέπει τα υπερηχητικά κύματα της σε ακουστικά σήματα. Μια τέτοια απλή συσκευή που αναπτύχθηκε αρχικά είναι το doptone,  αυτή που χρησιμοποιούν οι μαιευτήρες για το άκουσμα των παλμών του εμβρύου (συσκευή doptone-doppler). Αργότερα, ως μια εξελικτική μορφή αυτής της συσκευής αναπτύχθηκε και ο καρδιοτοκογράφος.

Στην μαιευτική πράξη το καρδιοτοκογράφημα (ΚΤΓ) είναι η εγγραφή με ένα καταγραφικό τεχνικό μέσο συνεχούς καταγραφής των εμβρυϊκών παλμών και της έντασης των συστολών της μήτρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και από την ανάγνωση του οποίου βγαίνουν συμπεράσματα για την κατάσταση οξυγόνωσης του εμβρύου και της βιοφυσικής κατάστασης του. Το μηχάνημα που χρησιμοποιείται για την εκτέλεση της παρακολούθησης είναι ο καρδιοτοκογράφος ο οποίος φέρει μια συσκευή θερμικής εγγραφής ώστε να καταγράφει την γραφική της συχνότητας των παλμών και της έντασης των συστολών της μήτρας σε ένα συνεχόμενο χαρτί και φέρει μια ηλεκτρονική οθόνη για την εμφάνιση των στιγμιαίων δεδομένων. Αρχικά εφαρμόστηκε η μορφή επεμβατικής καταγραφής στη διάρκεια του τοκετού. Αργότερα αναπτύχθηκε η μη επεμβατική, παλμό προς παλμό (beat-to-beat) μέθοδος καρδιοτοκογραφίας, ως καρδιοτοκογράφημα ηρεμίας που εφαρμόστηκε για την Hewlett Packard από τον Dr. Konrad Hammacher .

Η καρδιοτοκογραφία ηρεμίας (NST= non stress test) εφαρμόζεται κυρίως   στο τρίτο τρίμηνο της κύησης, στα πλαίσια του ελέγχου της βιοφυσικής κατάστασης του εμβρύου και κυρίως για την κατάσταση οξυγόνωσης του. Η αξιολόγηση γίνεται με βάση την μεταβλητότητα παλμό προς παλμό του εμβρυϊκού καρδιακού ρυθμού (ΕΚΡ) του εμβρύου. Ανάλογα με την διακύμανση του ρυθμού έχουν χρησιμοποιηθεί οι παρακάτω περιγραφόμενες αρχές για την εξαγωγή συμπερασμάτων.

Δ Ι Α Κ Υ Μ Α Ν Σ Η     ΤΟΥ    Ε.Κ.Ρ.  κατά    Hammacher

A. ΣΙΩΠΗΡΟΣ   ( Silent  ,  εύρος < 5 b/min )

• Χορήγηση κατασταλτικών φαρμάκων (πεθιδίνη , διαζεπάμη)
• Χορήγηση παρασυμπαθητικολυτικών (ατροπίνη)
• Συγγενείς ανωμαλίες ΚΝΣ (ανεγκεφαλία)
• Συγγενείς ανωμαλίες καρδιάς
• ΧΡΟΝΙΑ υποξαιμία εμβρύου (ένδειξη προτελικής φάσης κατάληξης)

Β. ΕΝΣΤΕΝΩΜΕΝΟΣ ΚΥΜΑΤΟΕΙΔΗΣ  ( εύρος 5-10 b/min )

Θεωρείται ως προστάδιο του σιωπηρού τύπου διακύμανσης ΑΝ αποκλειστεί ο  Ύπνος εμβρύου

Γ. ΚΥΜΑΤΟΕΙΔΗΣ ΤΥΠΟΣ  ( Undulatory , εύρος 10-25 b/min )

• Φυσιολογική διαφοροποίση του ΕΚΡ

Δ. ΑΛΜΑΤΟΕΙΔΗΣ ΤΥΠΟΣ  ( Saltatory , εύρος διακύμανσης > 25 b/min )

• Kαλή λειτουργική κατάσταση εμβρύου
• Αντιρρόπηση αιμοδυναμικών μεταβολών

Είναι δυνατό να εμφανιστούν όλοι οι τύποι διακύμανσης σε ένα ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ Κ.Τ.Γ. σε ποσοστά αναλογίας :

• 25% σιωπηρός
• 50% ενστενωμένος κυματοειδής
• 35% αλματοειδής

SINUSOIDAL PATTERN  : Eμφανίζεται

Ως σιωπηρός τύπος διακύμανσης + απώλεια των οξύαιχμων κορυφών

• αργός τύπος < 2 διακυμάνσεις /min  = ΠΡΟΣΤΑΔΙΟ ΘΑΝΑΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ
• ταχύς τύπος > 2 διακυμάνσεις /min  = ΒΑΡΙΑ ΑΝΑΙΜΙΑ ΕΜΒΡΥΟΥ

ΥΠΑΡΧΟΥΝ σπάνια περιπτώσεις ταχέως τύπου κολπικής διακύμανσης χωρίς παθολογία εμβρύου.

Ως ενεργητικό -reactive- (φυσιολογικών διακυμάνσεων) καρδιτοκογράφημα εκλαμβάνεται αυτό που πληρεί τις παρακάτω προϋποθέσεις:

Ως μη ενεργητικό -non reactive- (παθολογικών διακυμάνσεων) εκλαμβάνεται αυτό που παρουσιάζει τα παρακάτω ευρήματα :

Εμβρυική Ταχυκαρδία

Ως εμβρυική ταχυκαρδία ορίζουμε την κατάσταση όπου ο εμβρυικός ρυθμός που παρακολουθείται με καρδιοτοκογράφημα είναι :

ΑΙΤΙΕΣ :

• Το άγχος της μητέρας
• Η θυρεοτοξίκωση
• Δράση β-αδρενεργικών φαρμάκων
• Αναιμία της μητέρας και του εμβρύου
• Οξεία αιμορραγία της μητέρας
• Η μητρική ταχυκαρδία
• Η υπόταση της μητέρας
• Η εμβρυϊκή υποξία
• Διαταραχές αγωγιμότητας καρδιάς εμβρύου
• Ιδιοπαθή αίτια

ΠΡΟΓΝΩΣΗ :

1. Από μόνη της ΔΕΝ αποτελεί κακό προγνωστικό σημείο
2. ΟΤΑΝ συνοδεύεται από απώλεια της διακύμανσης είναι δυνατό να ΥΠΟΔΗΛΩΝΕΙ ΕΜΒΡΥΙΚΗ  ΟΞΕΩΣΗ σαν αποτέλεσμα ΧΟΡΕΙΟΑΜΝΙΟΝΙΤΙΔΑΣ
3. Στη ΦΛΕΓΜΟΝΗ συνήθως πρόκειται για βαθμιαία αυξανόμενη ταχυκαρδία
4. ΑΝ > 180 παλμοί/1'  είναι πιθανή η ανάπτυξη φλεγμoνής του εμβρύου ή  συνηθέστερα  παρατεινόμενη εμβρυϊκή υποξία
5. Η ταχυκαρδία > 200 b/min συνήθως οφείλεται σε καρδιακό πρόβλημα
6. Καλής πρόγνωσης η ταχυκαρδία που οφείλεται σε φάρμακα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ :

• Παρακολούθηση της αιματολογικής εικόνας ( Λ.Τ. και Ht, Hb )
• Θερμομέτρηση
• Έλεγχος αιμοδυναμικής κατάστασης της μητέρας (Α.Π. κλπ)
• Έλεγχος των υμένων του εμβρύου και ποσότητας  Αμνιακού υγρού
• Έλεγχος της μητέρας για την ύπαρξη φλεγμονωδών εστιών
• Έλεγχος του εμβρύου και του περιβάλλοντος του

Εμβρυική Βραδυκαρδία

ΑΙΤΙΕΣ :

ΚΑΛΗΣ ΠΡΟΓΝΩΣΗΣ

• Ιατρογενής (χορήγηση oxytocin)
• Σύνδρομο κάτω κοίλης
• Ορθοστατική υπόταση
• Ιδιοπαθής

ΚΑΚΗΣ ΠΡΟΓΝΩΣΗΣ

• Υποξεία & οξέωση
• Καρδιακή ανωμαλία :
  μεσοκολπική ή
  μεσοκοιλιακή επικοινωνία
• Κολποκοιλιακός αποκλεισμός

© Theodoros Vasiliadis, MD, PhD